Co zrobić z przeterminowanymi lekami?

Każdy z nas ma czasem w domu przeterminowane leki. Jak z nimi postępować? Dlaczego nie wolno wyrzucać ich razem ze zwykłymi śmieciami lub wylewać do ubikacji?
Leki zawierają substancje wpływające negatywnie na środowisko naturalne, a nawet zdrowie i życie ludzi. Związki chemiczne zawarte w lekach działają niszcząco na glebę i wodę, zatruwają żyjące w nich rośliny i zwierzęta, a ich działanie jest trwałe - nawet przez kilkadziesiąt lat.
Z tego względu nie wolno:
• wyrzucać leków wraz z innymi odpadami komunalnymi do przydomowych koszy.
• wyrzucać leków do toalety ani odpływu umywalki czy wanny niezależnie od formy leku (np. w kroplach lub syropie).
Substancje te wymagają oddzielnej, kontrolowanej zbiórki i właściwego unieszkodliwienia. Oczyszczalnie nie są w stanie odfiltrować ze ścieków substancji zawartych w lekach. Rozpuszczone leki wpływają w ten sposób do rzek i przenikają do wód gruntowych. W niektórych gminach za niewłaściwe postępowanie z przeterminowanymi lekami mieszkańcom mogą grozić kary.

Gdzie można legalnie wyrzucić leki?

Przeterminowane leki najłatwiej jest zutylizować wrzucając je do specjalnie oznakowanych pojemników - znaleźć je można w wyznaczonych aptekach, które mają podpisaną umowę z urzędem gminy na zbieranie tego rodzaju odpadów. Przeterminowane leki można również oddać bezpłatnie w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych oraz w szkole policealnej MEDYK.

Kiedy leki trzeba wyrzucić?

• gdy upłynął ich termin ważności,
• były otwarte dłużej niż wskazuje ulotka,
• były niewłaściwie przechowywane (np. w zbyt wysokiej lub niskiej temperaturze, w bezpośrednim dostępie do światła słonecznego, itd.),
• były używane bez zachowania zasad higieny (np. syropy pite prosto z butelki).

Czego nie wrzucać do pojemnika na leki?

• strzykawek i ampułkostrzykawek,
• igieł,
• zużytych środków opatrunkowych,
• termometrów rtęciowych.

Jak wyrzucać przeterminowane leki?

1. Do pojemników wyrzucić możemy zarówno leki wydawane na receptę, bez recepty, wyroby medyczne (czopki, krople) jak i suplementy diety.
2. Do pojemnika możemy wrzucać leki w różnej formie:
• tabletki lub kapsułki można wrzucić do pojemnika w blistrach lub pojemniczkach zbiorczych,
• syropy wyrzucamy w buteleczkach, ale należy zachować ostrożność, aby opakowanie nie stłukło się podczas umieszczania w pojemniku,
• maści i kremy wyrzucamy w tubkach,
• aerozole w nieuszkodzonych opakowaniach.
3. Leki wyrzucamy bez tekturowych opakowań i ulotek – te wrzucamy do kosza na odpady suche albo oddajemy do punktów zbiórki makulatury.
4. Jeśli pojemnik jest pełny zapytaj farmaceutę, czy mógłby przyjąć od Ciebie przeterminowane leki i przekazać firmie opróżniającej pojemnik.

Odpowiednia utylizacja leków – dlaczego to takie ważne?

Przeciętna tabletka leku Apap zawiera 500 mg paracetamolu. Jeśli w gospodarstwie domowym znajdzie się chociaż jedno przeterminowane, standardowe opakowanie zawierające 50 tabletek, wówczas do wyrzucenia idzie 25 g substancji aktywnej. Odpowiada to mniej więcej dwóm pełnym łyżkom cukru. Jeśli w małym miasteczku (10 000 mieszkańców) znajdzie się przynajmniej 100 takich domostw, wówczas mamy 2,5 kg paracetamolu, a jeśli 1000 - 25 kg samego związku czynnego. O ile jedna tabletka przeterminowanego leku nie stanowi dużego problemu, o tyle ich większe ilości są realnym zagrożeniem dla środowiska.